Motoryka mała – dlaczego jest ważna w rozwoju dziecka ?

8 czerwca, 2021

O małej motoryce wiele się słyszy, ale czy każdy z Nas wie, czym tak naprawdę jest motoryka mała i jak wpływa na rozwój Naszego dziecka? Te pytania często nurtują młodych Rodziców, którzy poszukują odpowiedzi na temat sprawności swoich dzieci.

W tym artykule postaramy się rozwikłać wszelkie wątpliwości dotyczące zagadnienia jakim jest motoryka mała.

Motoryka mała wbrew pozorom, ma duży wpływ na całościowy rozwój dziecka oraz na jego równie ważne poboczne funkcje, które rozwijają się już od pierwszych dni życia.

Zręczność manualna Naszych pociech to właśnie mała motoryka, czyli umiejetność posługiwanie się małymi grupami mięśni, szczególnie tych w okolicy nadgarstka, dłoni i palców. Aby prawidłowo ukształtować te grupy mięśni i przygotować je na coraz to trudniejsze i precyzyjne wyzwania takie jak pisanie czy samodzielne jedzenie, musimy trenować tę umiejętność już od wczesnych tygodni życia dziecka.

Motoryka mała odgrywa kluczową rolę podczas diagnozowania u dzieci nieprawidłowości związanych z ich rozwojem, które na dalszych etapach wzrastania mogłyby się potęgować, dlatego tak istotne jest obserwowanie swojego dziecka pod każdym względem, szczególnie zwracając uwagę na jego zdolności manualne oraz na jego zręczność podczas wykonywania różnych, nawet błahych czynności dnia codziennego.

Czy mała motoryka wpływa na rozwój mowy dziecka?

Zdecydowanie tak, dzieje się tak, ponieważ w Naszej korze mózgowej, największe obszary i co ważne te, które znajdują się obok siebie zajmują właśnie grupy mięśniowe okolic dłoni, nadgarstków czy też palców, ale także nasze narządy artykulacyjne, które co prawda znajdują się w kompleksie ustno-twarzowym, ale w korze mózgowej sąsiadują z elementami, które odpowiadają za zręczność manualną każdego z Nas.

Narządy mowne oraz grupy mięśni, które odpowiadają za precyzyjne ruchy są ze sobą bardzo powiązane, głównym tego powodem jest ich bliska lokalizacja ze sobą w korze mózgowej, gdzie zajmują naprawdę sporą powierzchnię.

Jak to wpływa na mowę?

Otóż wprawiając w ruch obszary i grupy mięśni w okolicy nadgarstka, palców i dłoni, czyli wszystkie te miejsca, które odpowiedzialne są za precyzję naszych ruchów – dajemy jednocześnie sygnał Naszej korze mózgowej, aby uaktywniła i pobudziła do pracy również narządy mowne, które leżą na obszarze nieopodal tych odpowiedzialnych za małą motorykę. Dzięki takiemu „zabiegowi” włączamy do pracy i działania oba te obszary, co w konsekwencji pośrednio wpływa na rozwój mowy dziecka – dlatego tak ważne już od pierwszych dni życia stają się ćwiczenia rączek, okolic nadgarstków, chwytania i posługiwania się paluszkami – wszystko dzieje się po coś.

Dlatego Rodzicu, wszelkie aktywności, zabawy i ćwiczenia, które będą mieć wpływ i będą angażować tę grupę mięśniową są na wagę złota, gdyż stymulacja tych obszarów przyniesie korzyści dla dziecka na późniejszych jego etapach rozwoju, począwszy od zręczności i precyzji ruchów, aż po prawidłowy rozwój narządów mownych i mowy.

Zadajmy sobie pytanie – Co ma ręka do gadania ? Okazuje się, że wiele. Najważniejsze jest to, aby dać dziecku możliwość zabaw, które będą angażować jego ręce, dłonie i place, a dzięki temu jednocześnie wprawiać narządy artykulacyjne do działania. Pamiętajmy natomiast, że nie jest to jedynym warunkiem, aby mowa malucha rozwija się prawidłowo, bo na to składa się wiele czynników, natomiast jest to jeden z ważniejszych aspektów, o którym mowa w tym artykule.

Zatem od czego zacząć, w jakie akcesoria i gadżety się wyposażyć, aby umilić dziecku czas zabawy, a tym samym wpłynąć pozytywnie na jego rozwój?

Bardzo ważnym aspektem będzie trening ko o rdynacji ręka-oko oraz ćwiczenia mające wpływ na chwyt, koncentrację dziecka oraz przede wszystkim na rozwój małej motoryki.

Możemy te zabawy rozpocząć już w pierwszych tygodniach życia dziecka posługując się prostymi akcesoriami takimi jak sensoryczne książeczki o barwach czerni-bieli i czerwieni, które będą stymulować tak ważny na tym etapie narząd wzroku. Wszelkiego rodzaju zabawki sensoryczne są przede wszystkim ciekawe dla dziecka, głównie ze względu na wykonanie, fakturę i kolorystykę. Zabawki te stymulują wiele zmysłów dziecka, pomagając mu w prawidłowy i bezpieczny sposób odbierać bodźce ze środowiska zewnętrznego co jest kluczowe na dalszych etapach rozwoju Naszego malucha.

Różnego rodzaju nawlekanie, zwijanie, przekładanie przedmiotów z ręki do ręki, a nawet próby samodzielnego ubierania się – przyczyniają się do treningu wyżej wymienionych zmysłów i umiejętności dziecka.

Od czego by tu zacząć?

W pierwszej kolejności warto skupić się na doborze zabawki odpowiedniej do wieku i możliwości dziecka – tak, aby zachęcić malucha do działań w obrębie tych grup mięśniowych, które odpowiadają za zręczność. Pomoce terapeutyczne oraz zabawki edukacyjne z pomysłem znajdziecie pod tym linkiem.

Doskonale do eksperymentowania sprawdzą się buźki sensoryczne, których zadaniem jest pobudzenie zmysłów takich jak dotyk, wzrok i słuch. Dzięki ich wypełnieniu dziecko może wkładać paluszki do wewnątrz zabawki i w każdej z nich poczuje inną fakturę co z pewnością zafascynuje malucha i stanie się jego ulubioną zabawką, którą dodatkowo można chwytać, przekładać, turlać i zabierać ze sobą na spacery, gdyż są bardzo poręczne i zmieszczą się do „mamusiowej” torebki.

Kolejną dość ciekawą i intrygującą dla dziecka zabawką będą kolorowe, lustrzane kule dzięki którym maluch może zauważać w nich swoje odbicie, ale także może ich używać do przesuwania, turlania gdyż są wykonane z lekkiego i bezpiecznego materiału. Tego rodzaju zabawka, przyczyni się do rozwoju wyobraźni malucha, dziecko będzie angażować podczas zabawy zarówno małe partie mięśniowe takie jak okolice dłoni i nadgarstków, ale również duże grupy mięśni, bo gdy będzie raczkować i podążać za kulą po pokoju to z pewnością trening ten przyda się do wzmocnienia całego ciałka dziecka, które jest jego rusztowaniem podczas pierwszych, samodzielnych kroków.

Znana wszystkim zabawka to z pewnością sorter – różnego rodzaju sortery, które w swoim składzie posiadają różne kolory, wzory i kształty, będą aktywować i motywować dziecko do tego, aby sięgało po elementy swoimi rączkami i paluszkami dzięki czemu będzie trenować chwyt oraz będzie podejmować pierwsze próby dopasowywania elementów w przeznaczone do tego miejsce. Jest to jedna z tych rozwojowych zabawek, która stymuluje wiele zmysłów takich jak wzrok, koordynacja, zręczność oraz znacząco wpływa na naukę innych umiejętności dziecka, jak na przykład rozpoznawanie kolorów, które zaczęte na wczesnym etapie rozwoju przyniesie same korzyści później, gdyż dziecko chłonie wiedzę jak „ gąbka” , dlatego też niech każda zabawa wnosi w rozwój dziecka element edukacyjny.

Małe rączki dziecka, lubią wszystko co je otacza. Dziecko chwyta przedmioty, próbuje je przekładać z ręki do ręki, wkłada je dość często do buzi – a to wszystko dlatego, że doświadcza i eksperymentuje ze wszystkim co je otacza. Jako Rodzice musimy obserwować zachowania Naszych dzieci i dopasowywać zarówno metody jak i zabawy do ich wieku, możliwości i potrzeb w konkretnym czasie – dzięki takiemu działaniu będziemy zawsze na bieżąco z tym czego potrzebuje Nasz maluch.

Tutaj doskonale sprawdzają się zabawki-figurki, które po pierwsze łatwo mieszczą się do małych dłoni, ale nie są na tyle małe, aby dziecko włożyło je do buzi. Figurki to doskonała forma zabawy, gdyż uczymy się przy niej wielu nowych zdolności – dziecko poznaje nazwy zwierząt, pojazdów uczy się ich wyglądu, koloru, z Naszych opowieści wie, gdzie na przykład dane zwierzątko mieszka i jakie wydaje dźwięki. To wszystko przyczynia się do harmonijnego i całościowego rozwoju dziecka pobudzając wiele zmysłów i ucząc wielu zdolności od nauki dźwięków poprzez rozwój mowy, aż do Naszej małej motoryki, która powiązana jest z wieloma ważnymi obszarami, mającymi szczególny wpływ na rozwój malucha.

Co jeszcze możemy robić z Naszym malcem, aby usprawniać małą motorykę?

Musimy przede wszystkim pamiętać, że ćwiczenia i zabawy związane z motoryką małą wymagają od Naszego dziecka dość sporego zaangażowania i skupienia, gdyż każdy jego ruch musi być wykonywany w tym mniejszym i trudniejszym zakresie. Stąd też my Rodzice musimy uzbroić się w cierpliwość i uczyć tej cierpliwość Nasze dzieci, aby potrafiły skoncentrować uwagę na wykonywanym zadaniu czy zabawie, nie zniechęcając się po pierwszej nieudanej próbie. Świetnie sprawdzi się tutaj wspólny trening gotowania, krojenia czy też lepienia pierogów. Dzieci to czynni obserwatorzy, którzy uwielbiają naśladować dorosłych. Dlatego też spróbujmy z Naszym maluchem przygotować ciasteczka, pozwólmy mu wałkować ciastko, wykrawać różne wzory i jednocześnie rozwijać naszą małą motorykę – co ważne, jeśli maluch nie chce lub nie lubi z jakiegoś powodu kuchennych wspólnych zajęć, to zachęćmy go do tego poprzez zaopatrzenie się w drewniane warzywa do krojenia, których zadaniem jest pokazanie dziecku przede wszystkim w jaki bezpieczny sposób posługiwać się nożem, jak trzymać go w dłoni oraz jak kroić warzywa. Świetna zabawa, przeznaczona dla tych starszych dzieci, pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia, które wykazują już chęć do zabaw tematycznych, a wspólne gotowanie z pewnością zachęci dziecko do pierwszych prób, które przygotują małe rączki dzięki tej zabawce do wspólnego pichcenia.

Zabawy motoryczne to aktywności, które możemy wprowadzać już od najmłodszych lat w zaciszu naszego domu. Wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednie zabawki wpływające na motorykę małą, które będą umilać czas zabawy a jednocześnie stymulować wiele potrzebnych do prawidłowego rozwoju zmysłów. Wszystkie te edukacyjne, bezpieczne i sensoryczne zabawki znajdziecie tu.

Najlepszym pomysłem będą wszelkiego rodzaju wyżej wymienione zabawki oraz takie, przy których dziecko aktywnie uczestniczy w zabawach i dyskusjach. Wszelkiego rodzaju, sortery, układanki łódki czy chociażby elementy do budowania wieży będą dla dziecka fascynujące pod każdym względem, będą sprawiać mu radość.

Dlatego przebywając z dzieckiem i organizując mu czas zabawy pochwal jego osiągnięcia, motywuj, a z pewnością dziecko będzie chciało wracać do tej zabawy. Pamiętajmy też, że niemowlę w okresie między pierwszym a dwunastym miesiącem życia bardzo szybko i sprawnie zamienia się z osoby, która jest nieświadoma swoich ruchów w małego człowieka, który potrafi dość sprawnie jak na swój wiek panować nad swoim ciałkiem. Pojawia się również taki etap czy moment w którym dziecko zaczyna coraz sprawniej operować swoimi paluszkami.

Każdy z Was z pewnością zauważył podczas rozwoju Waszego dziecka, że rączki i paluszki już od pierwszych dni stanowiły dla Waszej pociechy bardzo ciekawy element ciała. Dzieci najczęściej próbują wkładać swoje dłonie, palce i małe piąstki do buzi lub dotykać okolic w kompleksie ustno-twarzowym, wtedy też doskonale sprawdzają się drewniane gryzaki, które dziecko traktuje jako zabawkę i operuje nią w swoich małych i coraz sprawniejszych już rączkach, a jednocześnie może ją gryźć, wkładać do buzi i przynosić sobie ulgę podczas ząbkowania. To wszystko to dzieje się po to, aby rozwój ruchowy Naszego malucha rozwijał się stopniowo i harmonijnie.

Motoryka to zdolność, która nie jest wrodzona – każdy z Nas musiał się jej wyuczyć. Możemy ją wykształcić poprzez swobodę zabawy, ruchu i nieustanne działania sterowane dzięki czemu będziemy mieć wpływ i kontrolę nad sprawnością całego ciała.

Pamiętajmy, że aby rozwój dziecka, a szczególnie rozwój ruchowy przebiegał prawidłowo musimy szczególną uwagę zwrócić na motorykę dużą, która odpowiedzialna jest za ogólny rozwój ruchowy i duże partie mięśniowe. Dopiero w następnej kolejności zaczynamy działać z motoryką małą i wdrażać zabawy, ćwiczenia i trening tych precyzyjnych umiejętności – oczywiście, możemy łączyć te dwie aktywności i rozwijać je równolegle. Dziecko które nie potrafi złapać piłki, czy też „złapać” równowagi idąc po krawężniku nie będzie w stanie przejść na wyższy poziom i na przykład nie narysuje szlaczków czy nie zawiąże sznurówek – dlatego tak ważne jest, aby wszystkie etapy w rozwoju dziecka następowały jeden po drugim i przede wszystkim harmonijnie, gdyż rozwój to proces, a proces trwa i dzieje się to u dzieci w różnym tempie, dlatego nie pospieszajmy, lecz motywujmy i zachęcajmy do działania, a w krótkim czasie zobaczymy pierwsze efekty.

Każda forma aktywności podejmowanej przez dziecko jest na wagę złota i poza tym, że sprawia dziecku ogromną przyjemność to wprowadzi prawidłowe nawyki i nauczy rozwijania kreatywności, a to przełoży się na stymulację motoryki małej i innych równie ważnych zdolności dziecka.

Po więcej inspiracji dotyczących odpowiednich produktów i zabawek z pomysłem, zachęcamy do odwiedzenia strony https://www.kabum.pl/