Zanim przejdziemy do wpływu zabawek na rozwój dziecka, chcę przytoczyć czym, tak naprawdę jest zabawa i jak ważną rolę odgrywa na wczesnych etapach rozwoju. Zabawa uważana jest od dawien dawna za aktywność, która ma ogromne znaczenie na dalszych etapach rozwoju. Dziecko bawiąc się i uczestnicząc w różnego rodzaju zabawach integruje się ze społeczeństwem, jego rozwój społeczny i emocjonalny ulega kształtowaniu się jeśli jest odpowiednio poprowadzony w dzieciństwie.
Zabawa to przede wszystkim odtwarzanie ról, obserwacja i naśladowanie tego co dzieje się dookoła. Dziecko jest ciekawe świata i już od pierwszych dni swojego życia potrzebuje doświadczać, badać, próbować i konstruować, to co podpowiada mu wyobraźnia.

To czego potrzebuje dziecko bawiąc się to przede wszystkim przyjemność czerpana z tej zabawy i to jest dla Nas jako Rodziców najważniejsze, aby zapewnić dziecku jak najwięcej radości z zabaw na każdym etapie ich życia. Wszystko to, co pobocznie wpływa na rozwój dziecka poprzez zabawę, czyli rozwój społeczny, emocjonalny czy też rozwój procesów poznawczych przyjdzie samo w odpowiednim czasie, jeśli tylko dziecko będzie miało możliwość czerpania przyjemności z zabawy. Te wszystkie umiejętności i zdolność zostaną osiągnięte nieświadomie przez dziecko. Podczas zabawy dzieci nabywają wszechstronnych zdolności, rozwijają swoją kreatywność i wyobraźnię, zdobywają informacje, wyrażają swoje emocje i poznają różne, inne i nowe dla nich sytuacje, które próbują rozwiązywać, co w konsekwencji przygotuje je do życia dorosłego i radzenia sobie w różnych życiowych sytuacjach począwszy od sprzeczek w przedszkolu, aż do momentu kiedy w dorosłym życiu będzie pojawiał się jakiś problem na ich drodze. To głównie dzięki zabawie jesteśmy w stanie ukształtować w Naszych dzieciach dobre nawyki oraz prawidłowe zachowania społeczne.
Czy zabawki we wczesnym dzieciństwie są potrzebne ?

Oczywiście, że tak, ale musimy pamiętać o tym, że nadmiar zabawek może doprowadzić do niekorzystnych zachowań i negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka. Dlatego tak ważne jest, aby zabawki dla Naszych pociech były adekwatne do ich wieku oraz możliwości rozwojowych, w takiej sytuacji będą one sprzyjać stymulacji różnych procesów zachodzących podczas wczesnego rozwoju dziecka.
Podstawową i naturalną potrzebą dziecka jest już wcześniej wspomniana zabawa, przede wszystkim swobodna i bezpieczna zabawa, którą możemy zagwarantować Naszemu dziecku poprzez dobór odpowiednich zabawek. Dzieci podczas zabawy potrzebują różnorodności, aby ich rozwój był wszechstronnie stymulowany i oddziaływał na różne funkcje potrzebne do prawidłowego rozwoju organizmu dziecka. Zabawa, która będzie swobodna i będzie odbywać się w towarzystwie odpowiednio dobranych zabawek nie tylko będzie stymulować rozwój malucha, ale również da poczucie bezpieczeństwa i wzmocni u Naszej pociechy poczucie własnej wartości.

Zanim przejdziemy do okresu niemowlęcego, chcę podkreślić, że dzieci jeszcze w życiu płodowym zaczynają aktywnie brać udział w kontaktach z mamą. Dzieje się to głównie przez kopnięcia w ściany macicy, a jego ulubioną aktywnością prócz „wiercenia” się w brzuszku są zabawy pępowiną. Maluch zaraz po przyjściu na świat najbardziej interesuje się bliskimi osobami, chce je poznać, a najbardziej rozpoznawalna jest dla niego mama , jej twarz oraz głos. Doskonałą zabawką na sam początek dla niemowlęcia będzie wszystko to co w odpowiednim natężeniu wydaje dźwięki, gdyż narząd słuchu malucha jest rozwinięty dość dobrze na tym etapie i wszelkiego rodzaju grzechotki, pozytywki czy delikatna i spokojna muzyka będą wpływać na dziecko stymulująco i jednocześnie relaksować oraz uspokajać w niektórych sytuacjach awaryjnych.

Okres niemowlęcy to czas kiedy poznajmy swoje dziecko, ale jednocześnie czas w którym warto rozpocząć stymulację rozwoju, głównie poprzez bliski kontakt i zabawę. Każde dziecko lubi gdy śpiewamy mu kołysanki, nucimy i opowiadamy o tym co je otacza – wszystko to wywołuje u dziecka radość i angażuje do dalszych aktywności równomiernie wpływając na jego wczesny rozwój. Przede wszystkim podczas śpiewania, mówienia do dziecka i i zabawy z dźwiękami wpływamy na stymulację narządu słuchu jak i wzroku, który co prawda nie jest jeszcze wyostrzony, ale coraz to intensywniej reaguje na bodźce takie jak kontrastowe książeczki czy maskotki. Rynek obecnie oferuje duży wybór zabawek sensorycznych i kontrastowych, których zadaniem jest wpływanie na poszczególne funkcje organizmu dziecka. Tutaj wzrok odgrywa kluczową rolę i już w drugim miesiącu życia dziecko zacznie interesować się kolorowymi, kontrastowymi zawieszkami i karuzelami, które z powodzeniem możemy zawiesić nad łóżeczkiem i wózkiem dziecka. Aktywizujące zabawki firmy Lilliputiens, które między innymi możecie zakupić tutaj.

To idealne połączenie zabawy i nauki już od wieku niemowlęcego. Zabawki te stymulują wiele zmysłów dziecka, między innymi rozwijają małą motorykę czyli chwytanie, potrząsanie, wkładanie i tak dalej. Są doskonałym narzędzie do nauki i zabawy, a na dodatek na tyle poręcznym, że możemy zabrać je wszędzie, zmieszczą się do małej podręcznej torebki dla mam. Tutaj w kwestii torebek doskonale sprawdzają się torebki firmy BEABA, które są niezwykle designerskie i przede wszystkim wygodne, dlatego sprawdzają się podczas spacerów zarówno tych krótkich jak i tych dłuższych. Marka BEABA to francuska marka, która słynie przede wszystkim z wygodny, innowacyjności i przede wszystkim z rozwiązań, które ułatwiają funkcjonowanie młodym Rodzicom. Torby marki BEABA możecie zakupić na stronie internetowej sklepu Mamissima.

Najważniejsze jest to, aby te wyżej wymienione zabawki były w wyrazistych kolorach, szczególnie polecane są w kolorystyce biało-czarnej lub biało-czerwonej. Dwa pierwsze miesiące życia ta czas kiedy poznajemy Nasze dziecko, a ono poznaje Nas, dlatego skupmy się przede wszystkim na bliskości z Naszym malcem, którą możemy urozmaicić zaopatrując się w zabawki i gadżety wpływające pozytywnie na stymulację przede wszystkim słuchu i wzroku na tym etapie.
Co się zaczyna dziać między trzeci, a szóstym miesiącem życia malca ?

Dziecko w tym przedziale wiekowym coraz intensywniej zaczyna badać otaczający go świat. Możemy zaobserwować wśród dzieci, że jest to czas kiedy ich własne ciało zaczyna być dla nich samych atrakcją, którą odkrywają poprzez wkładanie rączek i paluszków do buzi, interesują się swoimi stopami, dotykają ich i często też próbują ugryźć i włożyć do buzi co może się wydawać dość zabawne. Natomiast to wszystko jest potrzebne i oznacza, że rozwój dziecka przebiega prawidłowo. Co za tym idzie ?
Dzieci zaczynają wyciągać ręce po swoje ulubione zabawki, uczą się chwytać i przede wszystkim wkładać zabawki do buzi, szczególnie podczas ząbkowania. Jest to czas wielu zmian dla malucha, chociażby znane każdemu Rodzicowi ząbkowanie, które u niektórych przebiega dość łagodnie, ale niestety u pozostałych dzieci może przebiegać boleśnie i powodować dyskomfort. Dlatego najciekawszym i najlepszym rozwiązaniem w kwestii zabawek podczas ząbkowania ( o ile dziecko ma ochotę na aktywności ) będą wszelkiego rodzaju gryzaki, wykonane z dobrego gatunkowo tworzywa. Zabawki, które mogą
„ wylądować” w jamie ustnej dziecka ukoją jego dyskomfort podczas ząbkowania i sprawią ogromną przyjemność podczas tego czasu. Ząbkowanie to jedna kwestia, ale na co jeszcze zwrócić uwagę, aby wpłynąć na kształtowanie rozwoju pomiędzy tymi miesiącami życia dziecka ?

Cały czas musimy uwzględniać zabawki i akcesoria, które będą w wyrazistych barwach, gdyż maluch w dalszym ciągu kształtuje swój wzrok, a jego ostrość poprawia

się stopniowo. Doskonale sprawdzą się również różnego rodzaju maty podłogowe, które umożliwią maluchowi poznawanie świata z poziomu podłogi. Podczas zabawy, która będzie odbywać się na macie możemy zaopatrzyć Naszego malucha w akcesoria, które będzie mógł łatwo chwytać, tak aby trenować motorykę małą i panowanie nad swoim ciałem. Szczególnie ważne na tym etapie są zabawki o zróżnicowanych wykonaniach, czyli takie, których faktury są różnorodne – wypustki, śliskie materiały, miękkie oraz takie o, różnej wielkości które umożliwią dziecku przekładanie zabawek z ręki do ręki. Zabawki sensoryczne Rubbabu, które idealnie oddają wszystkie zalety, czyli są miękkie, wyraziste i swoją teksturą dodatkowo stymulują małe rączki dziecka, można zakupić je między innymi w sklepach takich jak TUBLU.

Dzięki taki akcesoriom jesteśmy w stanie wpłynąć i stymulować rozwój dziecka oraz wiele funkcji, które będą na dalszych etapach pozytywnie wpływać na całościowy rozwój dziecka. Eksploracja otoczenia dla małego człowieka jest ważnym aspektem w jego wczesnym rozwoju, a dzięki odpowiednim akcesoriom możemy pomóc mu w poznawaniu świata. Szczególnie polecane są zabawki drewniane, bezpieczne dla zdrowia dziecka oraz takie które będą stymulować jego rozwój. Układanki drewniane, które wydają dźwięki, są w wyrazistych kolorach i są na tyle małe, aby dziecko chwyciło je w rączkę, ale nie na tyle małe, aby mogły dostać się do jamy ustnej będą doskonałym urozmaiceniem edukacyjnym, który podczas wspólnej zabawy z dzieckiem możemy wykorzystać do stymulacji wczesnego rozwoju. Przy wyborze takich zabawek warto zwrócić uwagę na jakość jej wykonania, szczególnie jeśli ma ona posłużyć na długo. Beztroska zabawa dziecka może zamienić się w przyjemne zdobywanie wiedzy i doświadczeń, jeśli tylko zaopatrzymy się w dobre jakościowo produkty.

Zabawki drewniane firmy Janod, które można znaleźć i zapoznać się z nimi w tym miejscu, będą elementem nie tylko doskonałej zabawy, ale będą również miały pozytywny wpływ na rozwój malucha. Poprzez stymulację odpowiednich funkcji i dobranie dla dziecka adekwatnych do jego wieku i możliwości zabawek możemy wspierać jego potrzeby rozwojowe, za pomocą tak skonstruowanych zabawek, doskonałych na potrzeby poznawcze dziecka. Więcej zabawek aktywizujących Janod można obejrzeć tu.

Następny jakże ważny moment w życiu malucha to czas między szóstym, a dwunastym miesiącem życia, kiedy to jego rozwój przesuwa się o krok do przodu w dynamicznym tempie. Jest to czas kiedy dziecko jest coraz to sprawniejsze ruchowo, jego motoryka mała i koordynacja ręka-oko zaczynają się kształtować i przechodzić w coraz to dokładniejsze i precyzyjne ruchy. Maluchy, które podejmują próby raczkowania będą przykuwać uwagę do zabawek i gadżetów, które się poruszają. Dzięki takim zabawkom dziecko może naśladować ruchy zabawki i podążać za nią po całym domu, jednocześnie aktywując do pracy duże partie mięśni oraz inne ważne funkcje rozwojowe. Zaczynają się na tym etapie pojawiać zabawy manipulacyjne, w których tak ważne są interesujące kształty, faktury, pokrycie zabawek. Dziecko już o wiele więcej rozumie i jest w stanie zapanować nad tym gdzie umieścić dany klocek czy też gdzie nacisnąć guzik, aby moja zabawka zaczęła wydawać dźwięki. Świadomość dziecka wspina się na coraz wyższy poziom dzięki czemu możemy urozmaicać maluchowi czas zabawy przedmiotami, które będą coraz ciekawsze i trudniejsze jeśli chodzi o konstrukcje czy też kategorie. Sprawdzą się tutaj przede wszystkim klocki, w szczególności te gumowe dzięki, którym dziecko nie zrobi sobie krzywdy, wszelkiego rodzaju książeczki sensoryczne, takie których wykonanie jest odporne na zniszczenia oraz zabawki, które będą pobudzać narząd słuchu i percepcję słuchową wydając z siebie spokojne, naturalne odgłosy – mogą to być instrumenty muzyczne takie jak marakasy czy dzwonki, ale również mogą to być zabawki, które świetnie sprawdzą się przy zabawach dźwiękonaśladowczych czyli takie, które naśladują odgłosy zwierząt, pojazdów i takie które dla dziecka kojarzą się z codziennością. Mały człowiek zaczyna coraz śmielej poruszać się i coraz pewniej czuć się w swoim ciele.

Rodzicu pamiętaj, aby dla zaczynającego chodzić malucha zaopatrzyć się w pchacze – które idealnie sprawdzą się jako „ podpora” dla malucha, który próbuje utrzymać równowagę i stabilność podczas pierwszych prób chodzenia. Pchacze to zabawki, które posiadają regulowaną rączkę, dzięki której dopasujesz wysokość zabawki do wzrostu dziecka, są stabilne, posiadają kółka i są „parasolem bezpieczeństwa” dla Twojego dziecka, gdyż pozwalają mu na utrzymanie stabilności podczas gdy maluch trzyma się rączki, która jest w zasięgu jego rąk. Gdy już dziecko opanuje chodzenie, doskonale sprawdzą się zabawki, które można ciągnąć za sobą na sznurku.

Co one wniosą w rozwój dziecka ?

Otóż, dzięki przedmiotom, które raz są bliżej malca, a raz dalej bo możemy je pociągać za sznurek dziecko poznaje pojęcie stałości, czyli zaczyna rozumieć, że raz się coś pojawi, a raz zniknie i to wszystko będzie zależeć od tego czy maluch będzie pociągał za sznureczek czy też nie.

Powyższe etapy to najważniejszy czas rozwoju, wczesnego rozwoju dziecka w którym kształtujemy w nim odpowiednie nawyki przygotowujące do funkcjonowania na późniejszych etapach życia. To co musimy zapamiętać z tej lekcji o zabawkach to to, że dziecko we wczesnych etapach rozwoju, czyli w tym przypadku między przyjściem na świat a dwunastym miesiącem życia interesuje się głównie działaniem, a nie jego rezultatem, czyli tak naprawdę przyjemnością i radością, która wynika podczas zabaw zarówno tych z udziałem Rodziców jak i potem tych swobodnych i samodzielnych. Rodzicu, a jakie jest Twoje zadanie podczas tego wspierania wczesnego rozwoju ? Osoba dorosła, czyli ta, zajmująca się w danym momencie dzieckiem powinna być jego przewodnikiem i przede wszystkim zapoznawać dziecko z tak szerokim światem zabawek.

Naszą rolą jest zapoznawanie dziecka z tym jak może korzystać z poszczególnych zabawek i jak ich używać na różne sposoby, aby wzbudzić w dziecku zainteresowanie i chęć poznawania świata. Dziecko musi zainteresować się danym przedmiotem, a jeśli już do tego dojdzie to zwykła drewniana kolejka czy układanka okaże się na tyle fascynująca dla dziecka, że będzie chciało się nią bawić za każdym razem. Tutaj potrzebna jest twórczość i kreatywność Rodziców, tak, by Nasze dziecko miało możliwość odbierania wielu bodźców ze środowiska zabawy, a jego naturalna i wrodzona ciekawość świata nie zostanie uśpiona tylko będzie angażować się do dalszych działań. Dzięki zabawie, odpowiednio dobranym zabawkom i pomysłowości Rodziców możemy wpłynąć na wczesny rozwój dziecka. Chwalmy Nasze pociechy podczas zabawy, nie za efekt końcowy czyli nie tylko za zbudowanie wielkiej wieży z klocków, ale również za wysiłek włożony w pracę, za to, że tak się angażują oraz za to, ze potrafią się dzielić zabawkami podczas zabawy – pamiętajcie, że zabawa to pierwsze kroki do tego, aby obudzić w dzieciach chęć współpracy i chęć do dalszego odkrywania tego co nieznane w bezpieczny i odpowiedni dla dziecka sposób pod skrzydłami Rodzica.

Patrycja Maziejuk logopeda, pedagog, terapeuta ręki