Gry planszowe a wspieranie rozwoju mowy dziecka
Wszechstronny rozwój małego człowieka w czasach, gdy technologia dynamicznie mknie do
przodu stał się wyzwaniem, szczególnie jeśli mamy na myśli Rodziców. Znaczącą rolę we
wczesnym wzrastaniu dziecka odgrywa jego najbliższa rodzina – to jak spędzają ze sobą czas,
jak komunikują się między sobą i przede wszystkim to jak Rodzice urozmaicają dzieciom
rozwój już od pierwszych dni życia, tak by mały człowiek z każdym kolejnym etapem uczył
się nowych, cennych umiejętności a nie tylko był biernym konsumentem tego co oferuje nam
rynek elektroniki i świata wirtualnego.
W niniejszym artykule zastanowimy się czy gra planszowa może wpływać na rozwój dziecka
i jaki ma wpływ na rozwój mowy?
Wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka jest dla Nas opiekunów, zarówno Rodziców
jak i terapeutów wyznacznikiem, do którego chcemy dążyć. Każdego dnia podejmujemy
próby wprowadzania pewnych “udogodnień” dla Naszych pociech w postaci pozalekcyjnych
zajęć, kółek zainteresowań czy chociażby wspólnych rodzinnych gier i zabaw. Jedną z takich
aktywizujących metod jest gra planszowa, często mylona z bezwartościową rozrywką. Rynek
wydawniczy w obecnych czasach przeszedł sporą metamorfozę od momentu, kiedy każdy z
Nas gry planszowe kojarzył głównie z popularnym niegdyś “Grzybobraniem” czy
“Chińczykiem”.
Dzieci, szczególnie w okresie wczesnoszkolnym coraz częściej potrzebują motywacji za
sprawą metod aktywizujących, których celem jest budowanie w dziecku nowych nawyków,
umiejętności, kształtowanie już posiadanych cech czy chociażby przygotowywanie się do
sprawdzianów, klasówek czy olimpiad z wykorzystaniem gier planszowych.
Co więcej!
Wszelkiego rodzaju gry planszowe przyczyniają się nie tylko do wspaniałej rodzinnej
rozrywki, ale przede wszystkim za sprawą wspólnego spędzania czasu czy z rodziną,
czy z przyjaciółmi uczymy Nasze pociechy zdrowej, bezpiecznej rywalizacji, poszerzamy ich
zasób słownictwa, pielęgnujemy relacje rodzinne – to wszystko ma ogromne znaczenie dla
wczesnego rozwoju dziecka.
Gry planszowe w obecnych czasach doskonale sprawdzają się jako narzędzie pracy
dla specjalistów, między innymi dla logopedów, którzy w swojej codziennej pracy spotykają
się z wieloma zaburzeniami, odstępstwami od norm rozwojowych które wbrew pozorom
można wypracować z dzieckiem, jeśli terapia jest prowadzona w sposób przyjemny dla
dziecka – szczególnie jeśli mowa tu o dzieciach między trzecim a szóstym rokiem życia.
Dziecko, by współdziałać z terapeutą potrzebuje czegoś co je interesuje, fascynuje a
jednocześnie zostanie wykorzystane przez specjalistę jako doskonałe narzędzie do
wypracowania konkretnych umiejętności.
Jedną z ciekawszych pozycji na czele gier jest pozycja Story Cubes, która doskonale
sprawdza się jako gra na “dobry początek”. Mamy tu na myśli oswajanie się dziecka z
terapią, często wymaga to kilku bądź kilkunastu spotkań, gdy dziecko zacznie chętnie
współpracować ze swoim terapeutą. Stąd pomysł by grę Story Cubes wykorzystywać jako
element adaptacyjny podczas pierwszych spotkań. Dziecko podczas gry ma możliwość
stopniowo otwierać się, rozmawiać, tworzyć historie i opowieści, dzięki którym terapeuta jest
w stanie ocenić pewne normy rozwojowe – co w konsekwencji okazuje się być bardzo
pomocne podczas całościowego diagnozowania dziecka.

Story Cubes to dziewięć sześciennych kostek z odrębnymi na każdej ściance ilustracjami.
To doskonała propozycja dla dzieci, z którymi należy trenować słownictwo, dzięki
temu, motywujemy je do opowiadania, pobudzamy kreatywność i wyobraźnię. To
alternatywa dużych gier planszowych, można zabrać ją wszędzie i cieszyć się wspólną
zabawą, bo służy ona nie tylko do terapii, ale również będzie doskonałą rozrywką na długie,
rodzinne wieczory czy wyjazdy. Ze story Cubes nie sposób się nudzić.


Inną jakże ciekawą pozycją od marki Rebel, okazuje się być kieszonkowa gra karciana
Ekspresłówka.
Gra karciana, która sprawdzi się zarówno podczas nauki czy terapii dziecka, ale
będzie też doskonałym umilaczem czasu podczas przyjęcia urodzinowego Twojego dziecka.
Ekspresłówka to gra do której możemy zachęcić najmłodszych wielbicieli gier, gdyż operuje
ona wyłącznie podstawowymi kategoriami takimi jak zwierzęta, rośliny czy przedmioty.
Zadaniem w tej grze jest jak najszybsze wymyślanie słów spełniających dwa kryteria:
pierwszą literę oraz kategorię. Dzięki znanym kategoriom dziecko ma możliwość poszerzać
swoje słownictwo, a co więcej, doskonale rozwija swój refleks.


Kolejną pozycją, która znana jest wszystkim wielbicielom gier planszowych okazuje
się Dobble Psi Patrol. Gra Dobble z ulubionymi bohaterskimi psiakami sprawi radość
szczególnie najmłodszym. Rozwijanie spostrzegawczości i refleksu często wymaga od Nas
systematycznej pracy. Chcemy, aby Nasze pociechy w każdym aspekcie rozwoju osiągały
sukcesy – dlatego też musimy wyjść dzieciom naprzeciw, jako Rodzice oraz jako terapeuci.
Standardowe metody i formy pracy z dzieckiem, szczególnie prace stolikowe z
podręcznikiem często mogą powodować w dzieciach niechęć do nauki i rozwijania nowych
umiejętności, dlatego też zachęcamy by czasami próbować odejść od tych “standardów” i
zaproponować dziecku spędzenie wspólnego wieczoru z rodziną przy ulubionych grach
planszowych a co więcej, jako terapeuci i pedagodzy zorganizujmy podczas zajęć szkolnych
inną niż tradycyjną lekcję – lekcję gier planszowych. Dzieci w atmosferze radości, ekscytacji,
zabawy i chęci poznawania czegoś nowego zupełnie inaczej przyswajają wiadomości, a także
kształcą umiejętności niezbędne w procesie nabywania wiedzy do których należą między
innymi planowanie działań, koncentrowanie uwagi na wybranym przedmiocie,
spostrzegawczość, pamięć czy rozwój wyobraźni.


Kolejną jakże ważną pozycją proponowaną przez markę Rebel jest seria gier
edukacyjnych BrainBox, której zadaniem jest wesprzeć rozwój dziecka już od czwartego
roku życia. Każde pudełko to zestaw kart z obrazkami i pytaniami, które posłużą do
doskonałej zabawy, utrwalania wiedzy i sprawdzania swoich sił z danej dziedziny na
konkretnym etapie rozwoju dziecka.
Dobrze zaprojektowane gry planszowe pod wieloma względami będą służyć przy wspieraniu
rozwoju Naszych pociech. Dopasowanie gier planszowych do potrzeb dziecka jak i
specjalistów nie jest już problemem. Rynek wydawniczy jest bardzo cennym atutem dla
których konkretna gra staje się narzędziem do pracy
Jak wykorzystać powyższe pozycje w gabinecie logopedycznym?
Otóż jako mama i logopedka często zwracam uwagę na wielofunkcyjność rzeczy,
zabawek i narzędzi do pracy których używam. Często jedna zabawka odgrywa podczas
moich terapii wiele ról – maskotka pomaga dzieciom w zajęciach adaptacyjnych oraz w
oswajaniu się z nowym środowiskiem, szczególnie jeśli mówimy tu o mniejszych dzieciach,
między 2 a 3 rokiem życia. Z kolei u starszych dzieci maskotka posłuży jako kompan do gier
i zabaw edukacyjnych, dzięki którym możemy rozwijać w dziecku kluczowe kompetencje,
takie jak nauka czytania, pisania czy chociażby poszerzanie słownictwa. Maskotka dodaje
otuchy, wycisza i pozwala dziecku skupić uwagę na konkretnym zadaniu, szczególnie jeśli
mowa tu o dzieciach, które pierwszy raz są w gabinecie.
Dokładnie tak samo, bo na wiele sposobów możemy wykorzystać gry planszowe.
Wyżej opisane pozycje to doskonała alternatywa dla zbyt często używanych przez terapeutów
kart pracy. Zamiast sadzać dziecko przy stoliku podczas każdej terapii, zaprośmy je na dywan
bądź wygodny materac i zacznijmy działać w nieco inny, bardziej przyjazny dla dziecka
sposób. Weźmy pod lupę chociażby grę Story Cubes. Te sześcienne kostki przedstawiają
symbole nawiązujące do życia codziennego. Podam Wam przykład jak ja wykorzystuję grę
Story Cubes.
Zatem w zależności od wieku i możliwości dziecka, zamieniam tę grę w zabawę
słowno-ruchową, tak by zaangażować malucha nie tylko umysłowo, ale i fizycznie, ruchowo
co w konsekwencji daje Nam już na samym początku przypływ energii, radość, stymulację
wielu zmysłów. Zasada polisensoryczności działań w pracy logopedy jest bardzo ważnym
aspektem. Naszym zadaniem jest pobudzanie i angażowanie wielu zmysłów jednocześnie.
Kostki posłużą Ci jako doskonałe narzędzie. Dziecko rzuca kostkami i jego zadaniem jest
opowiedzieć historyjkę podczas gdy jednocześnie wykonuje slalom między pachołkami lub
co ciekawe – może opowiedzieć tę historię angażując całe ciało, pokazywać to co zostało
wyrzucone na kostkach z użyciem słów bądź też nie. To wszystko zależy od Ciebie drogi
Rodzicu czy terapeuto, możesz tworzyć i modyfikować każdą grę, tak by sprawić
przyjemność i ciekawe zajęcia dziecku, a co więcej – raz możecie grać na Twoich zasadach, a
kolejnym razem poproś dziecko, by to ono wymyśliło zasady do gry której chcecie używać w
danym dniu.
Gra planszowa z pewnością będzie atrakcyjnym pomysłem na realizację zajęć w
szkole lub urozmaicenie terapii specjalistycznej. Każdy nowy element wprowadzany do
nauczania dziecka już na etapie przedszkola sprawi, że rozbudzone zostanie jego
zainteresowanie nowymi zagadnieniami czy chociażby chęć poznawania otaczającego go
świata w przyjaznej atmosferze. Wszelkie aktywizujące działania są bardzo korzystne dla
całościowego rozwoju dziecka już od wczesnych etapów nauczania jak przedszkole i szkoła
podstawowa.
Gra planszowa pozwala na przeniesienie się choć na moment do innego świata, który
rozbudza dziecięcą wyobraźnię i kreatywność. Gry planszowe stwarzają dla Nas Rodziców
lub terapeutów idealną przestrzeń do tego, by dziecko zaczęło i przede wszystkim chciało
przyswajać wiedzę w sposób twórczy, przez poznawanie, samodzielny wysiłek i
zaangażowanie.